09 เม.ย. ไม่ใช่แค่สารเคมี! คอปเปอร์ซัลเฟตทำอะไรได้มากกว่าที่คุณคิด

คอปเปอร์ซัลเฟต (Copper Sulphate) อาจเป็นสารเคมีที่คุณคิดว่าไม่เคยรู้จักมาก่อน แต่เชื่อไหมว่ามันอยู่รอบตัวคุณมากกว่าที่คิด ถ้าคุณเคยเห็นสระน้ำสีฟ้าใส หรือเคยใช้สารอะไรบางอย่างเพื่อป้องกันเชื้อราในพืชผักผลไม้ของคุณมาแล้ว นั่นก็คือคอปเปอร์ซัลเฟตนั่นเอง!

คุณเคยสงสัยไหมว่าสระว่ายน้ำที่ใสสะอาดไม่มีตะไคร่หรือสาหร่ายสีเขียวขึ้นมาเลย เขาทำกันได้ยังไง? คำตอบนั้นคืออยู่ที่ “คอปเปอร์ซัลเฟต Copper Sulphate” นั่นเอง สารเคมีที่มีบทบาทสำคัญในหลายอุตสาหกรรมตั้งแต่การทำเกษตรไปจนถึงการบำบัดน้ำเสีย และยังเป็นสารที่คุณอาจพบเจอในชีวิตประจำวันมากกว่าที่คิด

คอปเปอร์ซัลเฟตคืออะไร?

คอปเปอร์ซัลเฟต หรือที่บางคนอาจรู้จักในชื่อ “จุนสี” เป็นสารประกอบทางเคมีที่เกิดจากการรวมตัวของทองแดง (Cu) กำมะถัน (S) และออกซิเจน (O) มีสูตรทางเคมีคือ CuSO₄ โดยทั่วไป คอปเปอร์ซัลเฟตมีอยู่ 2 รูปแบบหลัก คือ แบบไร้น้ำ (Anhydrous) และแบบไฮเดรต (Pentahydrate – CuSO₄·5H₂O) ซึ่งเป็นรูปแบบที่พบได้บ่อยที่สุด

คอปเปอร์ซัลเฟตแบบไร้น้ำ คือรูปแบบที่ไม่มีโมเลกุลของน้ำอยู่ในโครงสร้าง ทำให้มีลักษณะเป็นผงสีขาวหรือเทา ต่างจากแบบไฮเดรตที่มีน้ำอยู่ในโครงสร้างโมเลกุล ทำให้เรามองเห็นเป็นผลึกคริสตัลสีฟ้าสดและละลายน้ำได้ดี เมื่อคอปเปอร์ซัลเฟตแบบไฮเดรตถูกให้ความร้อนจนสูญเสียน้ำ จะเปลี่ยนเป็นแบบไร้น้ำและสีของมันจะเปลี่ยนจากฟ้าเป็นสีขาวหรือสีเทาด้วย

ทำไมคอปเปอร์ซัลเฟตถึงสำคัญ?

ถ้าพูดถึงสารเคมีที่ถูกใช้อย่างแพร่หลายในอุตสาหกรรมต่างๆ คอปเปอร์ซัลเฟตคือหนึ่งในนั้น มันถูกใช้ตั้งแต่การเกษตร ฟาร์มกุ้ง สุกรและไก่เนื้อ ไปจนถึงอุตสาหกรรมเหมืองแร่และการบำบัดน้ำ ลองจินตนาการดูว่าหากไม่มีคอปเปอร์ซัลเฟต น้ำที่เราดื่มอาจเต็มไปด้วยตะไคร่น้ำ การปลูกพืชอาจเต็มไปด้วยเชื้อรา และแม้แต่อุตสาหกรรมสีที่เราใช้ในชีวิตประจำวันก็อาจไม่สดใสอย่างที่เห็น

การใช้งานของคอปเปอร์ซัลเฟตในอุตสาหกรรมต่าง ๆ

• ด้านการเกษตร

ใช้เป็นสารกำจัดเชื้อรา (Fungicide) ในพืช เช่น องุ่น มะเขือเทศ และพืชสวนอื่นๆ ป้องกันโรคราน้ำค้าง โรคใบจุด โรคใบไหม้ ฯลฯ แถมยังช่วยเสริมธาตุอาหารทองแดงในดินเพื่อกระตุ้นการเจริญเติบโตของพืชและปรับสมดุลแร่ธาตุในดินด้วย รวมถึงป้องกันตะไคร่น้ำในนาข้าวและบ่อเลี้ยงสัตว์น้ำเพื่อควบคุมแมลงศัตรูพืชและหอยทากที่เป็นตัวทำลายพืชผลและอาจส่งผลเสียต่อระบบนิเวศ

• อุตสาหกรรมเหมืองแร่และโลหะ

ใช้ในกระบวนการสกัดแร่ทองแดง (Flotation) โดยทำให้แร่ทองแดงสามารถแยกออกจากแร่อื่นได้ดีขึ้น และใช้เป็นสารกัดกร่อนในงานโลหะเพื่อทำความสะอาดพื้นผิวก่อนการเชื่อมหรือเคลือบเหล็ก ทองแดง และโลหะอื่นๆ

• การบำบัดน้ำและสิ่งแวดล้อม

ใช้เป็นสารฆ่าเชื้อในระบบน้ำ เช่น สระว่ายน้ำ บ่อเลี้ยงปลา หรืออ่างเก็บน้ำ ช่วยป้องกันการเจริญเติบโตของสาหร่ายที่มากเกินไป แบคทีเรีย และจุลินทรีย์ที่เป็นอันตราย รวมถึงใช้ในระบบบำบัดน้ำเสียเพื่อลดไอออนโลหะหนัก ฆ่าเชื้อแบคทีเรียบางชนิด และช่วยปรับสมดุลคุณภาพน้ำให้ดีขึ้น

• อุตสาหกรรมสิ่งทอและเครื่องหนัง

ใช้เป็นสารแต่งสีในสิ่งทอและเซรามิกเพื่อให้สีสดใสขึ้นและติดทนทาน รวมถึงใช้ฟอกเครื่องหนังเพื่อปรับสภาพโปรตีนและช่วยให้หนังมีความนุ่มและทนทานมากขึ้น

• อุตสาหกรรมอาหารสัตว์

ใช้เป็นสารเสริมธาตุอาหารทองแดงเพื่อช่วยในการเจริญเติบโตของสัตว์ เสริมสร้างกระดูกและระบบภูมิคุ้มกันของ และใช้เป็นสารควบคุมเชื้อโรคในฟาร์มสัตว์น้ำ ป้องกันการเจริญเติบโตของปรสิตและแบคทีเรีย

• อุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์

ใช้ในกระบวนการผลิตแผ่นวงจรพิมพ์ (PCB – Printed Circuit Board) โดยเป็นตัวช่วยในกระบวนการชุบเคลือบทองแดงเพื่อให้ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์มีคุณภาพสูงขึ้นและนำไฟฟ้าได้ดี

• อุตสาหกรรมการแพทย์และเวชภัณฑ์

ใช้เป็นยาฆ่าเชื้อแบคทีเรียและเชื้อราสำหรับรักษาโรคผิวหนังในสัตว์ เช่น โรคกีบเน่าในวัว และใช้เป็นสารประกอบเติมแต่งอาหารสัตว์เพื่อรักษาภาวะขาดทองแดง

คอปเปอร์ซัลเฟตปลอดภัยหรือไม่?

คอปเปอร์ซัลเฟตเป็นสารที่มีประโยชน์และสามารถใช้ได้อย่างปลอดภัยหากอยู่ในปริมาณที่เหมาะสม หน่วยงานกำกับดูแล เช่น EPA (Environmental Protection Agency) และ WHO (World Health Organization) กำหนดให้น้ำดื่มห้ามมีคอปเปอร์ซัลเฟตเกิน 1.3 และ 2 มิลลิกรัมต่อลิตร (mg/L) ตามลำดับ เพื่อให้ปลอดภัยสำหรับการบริโภคระยะยาวและป้องกันผลกระทบต่อสุขภาพจากการได้รับคอปเปอร์ซัลเฟตมากเกินไป อย่างไรก็ตาม การใช้ในปริมาณที่มากเกินไปอาจส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมได้ด้วยเช่นกัน ดังนั้นเราจึงควรปฏิบัติตามคำแนะนำอย่างเคร่งครัด

• หลีกเลี่ยงการสูดดมหรือสัมผัสโดยตรงเป็นเวลานาน เพราะอาจก่อให้เกิดการระคายเคืองต่อผิวหนังและระบบทางเดินหายใจ
• หากสัมผัสผิวหนังหรือดวงตา ควรรีบเปิดน้ำสะอาดให้ไหลผ่านทันทีประมาณ 15-20 นาที และหากมีอาการแพ้หนักหรือระคายเคืองมากควรพบแพทย์
• ควรเก็บในภาชนะที่ปิดสนิทและเก็บให้ห่างจากเด็กและสัตว์เลี้ยง
• การใช้ในแหล่งน้ำสาธารณะต้องได้รับอนุญาตจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อป้องกันผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

สรุป

คอปเปอร์ซัลเฟตเป็นสารเคมีที่มีบทบาทสำคัญในหลากหลายอุตสาหกรรม ช่วยให้ดำเนินงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ รวมถึงช่วยให้ชีวิตของเราสะดวกสบายยิ่งขึ้นด้วย ถึงแม้ว่าจะมีประโยชน์มากมายขนาดไหนก็ต้องใช้อย่างระมัดระวังและปฏิบัติตามแนวทางความปลอดภัยเพื่อป้องกันอันตรายที่อาจเกิดขึ้นต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อมนั่นเอง

คอปเปอร์ซัลเฟตคุณภาพ สำหรับภาคอุตสาหกรรมและการเกษตร

บริษัท เอเชี่ยนเคมิคัล จำกัด คือหนึ่งในผู้นำด้านการผลิตและจัดจำหน่ายสารเคมีอุตสาหกรรมที่มุ่งมั่นคัดสรรผลิตภัณฑ์คุณภาพสูง ผ่านการรับรองมาตรฐาน เหมาะสำหรับทั้งการบำบัดน้ำ ใช้ในอุตสาหกรรมเกษตร ไปจนถึงอุตสาหกรรมต่างๆ ทั้งเล็กและใหญ่ หากคุณต้องการข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการใช้งานคอปเปอร์ซัลเฟต หรือคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญในการเลือกใช้สารเคมีที่เหมาะสม

สามารถติดต่อเราได้ที่…

📞 Tel. +66 (38) 570 150-2 ต่อ 106, 107 หรือ +66 (81) 8337 043

📩 E-mail: [email protected]

🌐 Wedsite: https://acc1976.com/th/

🏢 บริษัท เอเชี่ยนเคมิคัล จำกัด

85/1 หมู่ 5 นิคมอุตสาหกรรมเวลโกรว์ ถ.บางนา-ตราด กม.36 ต.บางสมัคร อ.บางปะกง จ.ฉะเชิงเทรา 24130

• Facebook
• Twitter
• Line